Ustronie Morskie, NPS Katarzyna Suchodolska, Osiedlowa 2b, tel.
PROFILAKTYKA WSZAWICY
Wszy mają tylko trzy milimetry długości i żywią się krwią. Nie skaczą i nie latają, ale w ciągu minuty pokonują 23 cm! Wszawica rozprzestrzenia się bardzo szybko, dlatego równie szybko trzeba podjąć odpowiednie działania.
Wesz ludzka to niewielki owad, którego wielkość nie przekracza 4,5 milimetra. Owady te są pozbawione skrzydeł i zazwyczaj przybierają barwy szarości. Jednakże wszy wyróżniają się niepospolitą cechą, jaką jest mimetyzm, co oznacza że kolor swojego odwłoku upodobniają do koloru włosów osoby, na której pasożytują. Między innymi dlatego tak trudno jest rozpoznać pierwsze objawy wszawicy.
Wszy, które zagnieżdżą się na głowie swojego żywiciela, składają jaja nazywane gnidami. Jaja są przyspawane do włosów specjalną wydzieliną, dlatego bardzo trudno jest się ich pozbyć. W okresie jednego miesiąca samica wszy może złożyć ok. 300 jaj, czas wylęgania natomiast wynosi ok. 7-8 dni. Po 17-18 dniach wszy osiągają zdolność rozmnażania się, a w kolejnych dniach mogą składać kolejne jaja. Wszy obumierają po ok. 32-32 dniach żerowania na głowie człowieka. Czynnikami, jakie sprzyjają rozwojowi wszawicy są wysoka temperatura oraz wilgotność otoczenia. W związku z powyższym wszy szybko zadomowią się na skórze głowy, na której znajduje się pot i związany z nim kwas mlekowy.
Pojawienie się wszy u dziecka nie jest kwestią braku higieny. Wesz głowowa może pojawić się u każdego, a gęstość oraz długość włosów nie mają znaczenia - wystarczy jedynie krótki kontakt z włosami osoby zarażonej. W myśl zasady „lepiej zapobiegać niż leczyć” regularnie należy sprawdzać stan skóry głowy swojego dziecka pod kątem wystąpienia „nieproszonych gości”.
Zazwyczaj trudno jest na pierwszy rzut oka dostrzec wszy we włosach swoich czy dziecka, ale bardzo łatwo rozpoznać ich obecność przez uporczywe swędzenie skóry głowy. Najczęściej silne swędzenie występuje tam, gdzie wszy występują najliczniej, czyli w okolicy skroniowej, ciemieniowej i potylicznej głowy. Dodatkowym objawem jest zaczerwienienie skóry głowy, zwłaszcza na linii włosów albo za uszami.
Ważne! Wszy składają jaja u nasady włosa. Dlatego im dalej jaja wszy są położone od skóry głowy, tym dłużej trwa wszawica u chorego.
Niestety, ale w przypadku dzieci nie wystarczy jedynie pozbyć się wszy z włosów. Rodzice muszą zniszczyć możliwe źródła zakażeń. Dlatego też zabawki, ręczniki, koce, pościel czy inne rzeczy osobiste dziecka należy wyprać w pralce w temperaturze minimum 60 stopni Celsjusza. Rzeczy, których nie da się wyprać bądź zdezynfekować w inny sposób, należy włożyć do plastikowego worka, szczelnie zamknąć i odłożyć na okres dwa tygodni. Po tym czasie problem wszy powinien zostać wyeliminowany.
Leczenie wszawicy:
- Preparaty z apteki na wszy - pierwszą metodą leczenia są preparaty dostępne w aptekach. Wybór jest szeroki – w ofercie znajdziemy szampony, płyny i lotiony. Wiele z nich można stosować już u kilkumiesięcznych dzieci, kobiet w ciąży i matek karmiących piersią. Typowy szampon na wszy stosuje się zazwyczaj dwukrotnie. Po pierwszym umyciu głowy - włosy należy dokładnie wyczesać, usuwając w ten sposób martwe wszy i gnidy. Mniej więcej po tygodniu - dla pewności całą procedurę trzeba powtórzyć.
- Chociaż wszy przenoszone są przez bezpośredni kontakt włosów – to walka z pasożytami powinna mieć charakter kompleksowy. Jeśli jedna osoba w rodzinie jest zarażona, należy przyjąć, że pozostali domownicy również. W związku z czym ich głowy powinny przejść gruntowny przegląd.
- Stosowanie odstraszaczy na wszy - poza regularną kontrolą w ramach profilaktyki można skorzystać z produktów zapobiegających wszawicy. Najczęściej mają postać płynów, lotionów lub aerozoli, a w ich składzie znajdują się naturalne składniki i olejki (rozmaryn, lawenda, mentol), które z jednej strony odstraszają wszy i owady, a z drugiej dbają o zdrowy wygląd i dobry stan włosów.
- Aromaterapię wykorzystują „gumki do włosów przeciw wszawicy”. Są one nasączone olejkami eterycznymi, które parując pod wpływem ciepła wydzielanego przez skórę tworzą strefę ochronną wokół głowy użytkownika. Tylko należy pamiętać, że nie należy ich moczyć
Zapobieganie wszawicy:
- systematycznie przeglądaj włosy dziecka - zwłaszcza w okolicach karku, skroni, za uszami; - pamiętaj o codziennym wyczesywaniu włosów; - podczas zabawy z innymi dziećmi, treningów, zajęć grupowych, upnij lub zwiąż włosy dziecka; - edukuj dzieci w kwestii przestrzegania zasad higieny osobistej; - uczulaj dzieci, aby nie wymieniały się z rówieśnikami rzeczami osobistymi, nie powinno korzystać ze wspólnego grzebienia czy szczotki wraz z innymi dziećmi.
Jeśli dziecko ma wszawicę należy poinformować o sytuacji wychowawcę. Dziecko pozostaje w domu do czasu całkowitego usunięcia wszy i gnid. Wychowawca informuje pielęgniarkę szkolną, która sprawdza wszystkich uczniów danej klasy i podejmuje właściwe działania.
Tylko dzięki współpracy możemy pokonać ten problem.
OWSICA
Pasożyty atakujące człowieka potrafią sprawić wiele kłopotów i zaburzyć gospodarkę jelitową człowieka. Najbardziej powszechnymi pasożytami są owsiki ludzkie, o których potocznie mówi się "robaki" zamieszkujące jelita. Owsiki są pasożytami żerującymi w organizmie człowieka i dające się łatwo zaobserwować w stolcach.
Owsiki należą do typu robaków zwanym nicieniem barwy białej. Ich charakterystyczny długi i wijący kształt jest sposobem na szybkie zdiagnozowanie choroby. W przypadku infekcji – ataku owsików stwierdza się chorobę zwaną owsicą. Miejscem pobytu owsików w organizmie ludzkim jest głównie jelito grube, gdzie potrafią przebywać, aż do fazy końcowej ich życia. Innym miejscem ich pasożytowania jest wyrostek robaczkowy oraz końcowy odcinek jelita cienkiego. Pasożyty te są dwupłciowe. Samica jest odpowiedzialna za składanie jaj, a rolą samca jest jej zaplemnienie. Zaraz po tym akcie samiec owsika obumiera. Samica natomiast potrafi żyć do 4 tygodni, po których "wędruje" z jelita grubego w kierunku odbytu, aby tam złożyć jaja zawierające larwy owsików. Liczba jaj waha się od 8 tys. do 12 tys.
Owsiki, a tym samym owsica jest chorobą "brudnych rąk" i wcześniejszego kontaktu z pasożytem - mogą także powodować anemię. Przedostają się one do organizmu poprzez przenoszenie jaj trafiających najpierw na dłonie np. pod paznokcie, a następnie do jamy ustnej. W dalszej drodze owsiki wędrują przez cały układ pokarmowy człowieka, aż do jego jelita grubego. Samica znajdując partnera do zaplemnienia powtarza cykl rozrodczy pasożyta. Przerwanie któregoś z etapów tego cyklu jest pierwszych krokiem do wyleczenia się z owsicy. Dlatego też tak ważnym jest utrzymanie higieny osobistej, a zwłaszcza częste mycie rąk. Samice owsików składają jaj, po czym obumierają. Jaja pasożyta znajdują się w okolicach odbytu, a w przypadku kobiet nawet w przedniej części pochwy. Pożywieniem owsików są treści pokarmowe znajdujące się w jelicie grubym i nie rzadko to, co jemy ma decydujący wpływ na żywotność owsików. Właściwa dieta oraz wprowadzenie do niej określonych produktów np. czosnku może sparaliżować owsiki i umożliwić ich wydalenie zanim jeszcze samica zdąży złożyć swoje jaja.
Objawy owsicy
Objawy wystąpienia w organizmie owsicy obserwuje się głównie u dzieci. Choroba atakuje jednak w każdym wieku, choć nie rzadko to dzieci są jej głównymi nosicielami. Objawia się silnym uczuciem swędzenia w okolicy odbytu, przeważnie w nocy, ze względu na to, iż samice owsików wędrują nocą. Osoba zaatakowana przez owsika uskarża się na brak apetytu, rozdrażnienie przechodzące w nerwowość, odczuwanie silnych objawów niepokoju, w rzadszych przypadkach niedokrwistość. Charakterystycznym objawem owsicy jest zdenerwowanie objawiające się zgrzytaniem zębami, obgryzaniem paznokci. Innego rodzaju symptomem choroby jest ból głowy, bezsenność, bóle brzucha połączone z nudnościami, ogólne osłabienie, podkrążone oczy.
Leczenie
Leczenie owsicy, czyli eliminowanie z organizmu ludzkiego owsików polega na zastosowaniu jednorazowej dawki leku oraz powtórzeniu jej po upływie dwóch tygodni. Niezbędne jest przestrzegane higieny oraz częste sprzątanie pomieszczeń w domu. Jaja owsików w warunkach domowych mogą przeżyć do kilku tygodni, zwłaszcza przy zachowaniu odpowiedniej wilgotności i ciepłoty. Owsiki mogą znajdować się na zakażonej pościeli, bieliźnie, ręcznikach. Dbałość o czystość ograniczy ich żywotność, a domowników ochroni przed ich atakiem.
Pamiętaj! Jeśli twoje dziecko ma objawy wskazujące na obecność pasożyta w organizmie, skontaktuj się z lekarzem. Niezbędne jest badanie kału oraz leczenie farmakologiczne.
